Włącz dźwięk

Spotkanie przed XVII Kwestą w Sali obrad Urzędu Miasta zgromadziło przedstawicieli Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, które ją organizuje i grono wiernych kwestarzy. Nie brakło burmistrza Grzegorza Watychy i pracowników magistratu. Temu gronu wykonawca renowacji na cmentarzu – konserwator zabytków Jan Chodorowicz – relacjonował przeprowadzone w tym roku prace, pokazując dokumentację zdjęciową. 

Konserwatorskie i renowacyjne zabiegi kosztowały 22 tysiące zł. Czyszczenie z nalotów i zabrudzeń, uzupełnianie ubytków w kamieniu, konserwację i impregnację przeszła odnowiona już 15 lat piękna figura Matki Bożej na grobie Tekli Sykutowskiej. Temu. Ku ruinie chylił się nagrobek Klementyny z Kaczmarczyków Fiołkowej, ozdobiony żeliwnym krzyżem odlanym jeszcze w czasach zaboru austriackiego. Tablica była prawie nieczytelna. W tym przypadku renowacyjne zabiegi trzeba było zacząć od podbudowy nagrobka. Trzeci z restaurowanych pomników grobowych – okazały anioł na miejscu wiecznego spoczynku Franciszka Jahna – znalazł się na liście dzięki wskazaniom społecznym. Co roku jednak odbywa się komisyjny obchód cmentarza z typowaniem najbardziej zagrożonych ruiną lub odznaczających się wyjątkową wartością artystyczną zabytków cmentarnej architektury. Największą z tegorocznych realizacji była wszakże gruntowna, bo połączona z przebudową, odnowa Kwatery Legionistów. Środki na prace przy tym miejscu pamięci narodowej miasto pozyskało od wojewody. Zakres prac objął fundamenty i obramienia kwatery oraz pomnik z andezytu pienińskiego. Głaz przywieziono prawdopodobnie ze Snozki. Między słupkami kwatery został przeciągnięty ozdoby łańcuch, na wzór stosowanych w podobnych miejscach pamięci i przy pomnikach w latach trzydziestych ubiegłego wieku. Kwerenda Polskiego Towarzystwa Historycznego pozwoliła zweryfikować prawidłowość pisowni imion i nazwisk legionistów spoczywających w tej kwaterze. Przy okazji miasto przebudowało doprowadzającą do kwatery alejkę. Podczas przebudowy odnaleziono tabliczkę z informacją, że opiekę nad tym miejscem sprawowało kiedyś rejonowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej – poprzednik dzisiejszego MZWiK-u. Dlatego burmistrz proponował wznowienie tradycji opieki różnych instytucji nad Kwaterą Legionistów, może również innymi kwaterami na cmentarzu. Uroczyste oddanie po wykonanych pracach i poświęcenie tej kwatery miasto planuje na 10. listopada. 

Z legionowym miejscem wiecznego spoczynku sąsiaduje zresztą kwatera żołnierzy austriackich z lat I wojny. Pochowanych tam zostało ok. 300 rannych na froncie i zmarłych w tutejszym szpitalu. Ponieważ na nowotarskim cmentarzu nie brakuje grobów – świadków historii i grobów osób znaczących w dziejach podhalańskiej ziemi, przygotowywany jest przewodnik po miejscach pamięci i zabytkach naszej nekropolii.  

Lista chętnych do kwestowania jest dostępna w sekretariacie Urzędu Miasta (ul. Krzywa 1).

/as