Kontrola NIK objęła trzy obszary: dostosowania działalności PPUZ do obowiązujących uregulowań prawnych i administracyjnych w kontekście zachodzących zmian na rynku pracy; zapewnienia bazy naukowo-dydaktycznej dla realizacji kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów i gospodarowania posiadanym majątkiem oraz środkami finansowymi.

Oto najistotniejsze nieprawidłowości wykazane w wystąpieniu pokontrolnym NIK:

Uzgodnienie z samorządem studenckim kandydatury dr Bianki Godlewskiej-Dzioboń na funkcję prorektora ds. studenckich i kształcenia, co jest podstawowym wymogiem formalnym przy obsadzaniu tego stanowiska, było nierzetelne. Wniosek o zaopiniowanie trafił do przewodniczącego samorządu studenckiego nieoficjalną drogą i nie został przez niego przedłożony prezydium samorządu studenckiego do rozpatrzenia. Prezydium samorządu studenckiego o piśmie dowiedziało się dopiero po odwołaniu dra hab. Roberta Włodarczyka z funkcji rektora.

Wbrew zasadom i zaleceniu Ministerstwa Edukacji i Nauki, wyrażonym w piśmie z 11 stycznia 2022 roku, w PPUZ dokonano zmian struktury organizacyjnej. Utworzono dwa nowe instytuty, w związku z czym powiększyła się liczba członków kolegium elektorów (gremium wybierające i odwołujące rektora) z 25 do 65 oraz senatorów z 21 do 40. Zmiana liczebności wymienionych gremiów ma istotny wpływ na przeprowadzenie i ważność wyborów rektora. NIK stwierdziła: W sytuacji, w której w statucie PPUZ nie ma jednoznacznej i kompleksowej regulacji w powyższym zakresie, przedstawiona przez Rektor informacja o aktualnym składzie statutowym senatu (40 osób) i kolegium elektorów (65 osób) może budzić poważne wątpliwości. Jest to o tyle istotne, że w aktualnym stanie faktycznym i prawnym wszelkie decyzje dotyczące m.in. powiększenia składów tych gremiów mogą następnie dawać podstawę do kwestionowania wyników wyborów, co nie przyczyni się do unormowania sytuacji w Uczelni.

Od 1 stycznia 2022 roku uczelnia zatrudniła na umowę o pracę 23 osoby niebędące nauczycielami akademickimi oraz 20 osób na stanowiskach dydaktycznych. Zatrudnione osoby rozpoczęły prowadzenie zajęć od 1 do 3 miesięcy od podpisania umowy, mimo że wynagrodzenia uzyskiwały od momentu podpisania umowy. W okresie semestralnym osoby te zrealizowały łącznie od 15 do 70 godzin zajęć. Podczas podpisywania umów nowo zatrudnione osoby zostały przyporządkowane do jednostki wspólnej PONE. Następnego dnia drogą porozumienia zmieniającego warunki pracy aż 8 osób zostało przesuniętych do Instytutu Społecznego, by zasilić go kadrowo i tym samym móc wystawić kandydatów w wyborach do Kolegium Elektorów i Senatu. Plan zatrudnienia Instytutu Społecznego przewidywał tylko jeden wakat w wymiarze 60 godzin dydaktycznych.

Pod koniec lutego 2022 roku, wbrew zapisom statutu, dr Bianka Godlewska-Dzioboń uzupełniła skład komisji wyborczej PPUZ bez wymaganej opinii Senatu. W posiedzeniu Senatu, podczas którego zaplanowano podjęcie opinii, udział wzięło 5 osób spośród 16 stanowiących pełny skład organu, co świadczy o tym, że Senat nie miał możliwości podejmowania uchwał. Do podjęcia uchwały jest wymagana połowa składu, a więc na dzień posiedzenia – 8 członków.

W lipcu 2022 roku, po niezgodnym z zasadami i zaleceniami ministra edukacji i nauki dokonaniu zmian w Kolegium Elektorów, dr Bianka Godlewska-Dzioboń procedowała wybory rektora, jednak żaden kandydat nie uzyskał wymaganej większości głosów. Do listopada 2022 roku (w zasadzie do maja 2023 roku) dr Bianka Godlewska-Dzioboń nie ustaliła z powołaną przez siebie niezgodnie z prawem Komisją Wyborczą kalendarza wyborczego, mimo że Statut PPUZ nakazuje organizację wyborów rektora w ciągu 30 dni od momentu odwołania. Rektor uczelni nie został wybrany od 17 miesięcy.

Dr Bianka Godlewska-Dzioboń nie uzyskała wymaganej ustawowo zgody Rady Uczelni na wykonywanie dodatkowego zajęcia zarobkowego aż do 28 września 2022 roku. Pracując w PPUZ, jest także zatrudniona w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Nie występowały okoliczności uniemożliwiające uzyskanie tej zgody.

W lutym 2022 roku dr Bianka Godlewska-Dzioboń, niezgodnie z zasadami postępowania administracyjnego, uchyliła uchwały Rady Studentów, na mocy których został odwołany przewodniczący samorządu studenckiego. Uchylenie uchwał obciążone jest wadami formalnymi (brak wskazania podstaw prawnych, brak pouczenia, nieodpowiednia forma (zarządzenie zamiast decyzji administracyjnej), niedoręczenie zarządzenia samorządowi studenckiemu).

Osoba zatrudniona na stanowisku dyrektora finansowego, będąca głównym księgowym, nie spełnia ustawowych wymagań stawianych głównym księgowym, tzn. nie legitymuje się trzyletnią praktyką w księgowości, nie jest wpisana do rejestru biegłych rewidentów i nie posiada certyfikatu uprawniającego do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Studia na kierunku rachunkowość i analityka ekonomiczna oraz finanse i rachunkowość są prowadzone niezgodnie z pozwoleniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego, później ministra edukacji i nauki. Zgodnie z pozwoleniem powinny być prowadzone w jednostce wspólnej PPUZ i UEK – PONE. Na skutek zmian organizacyjnych, przesunięto je do dwóch nowo utworzonych instytutów.

Dr Bianka Godlewska-Dzioboń, wbrew zapisom Strategii rozwoju PPUZ na lata 2021–2024, zlikwidowała dwie katedry – Katedrę Językoznawstwa i Badań Regionalnych oraz Katedrę Kształtowania Przestrzeni Ziem Górskich, których zadaniem określonym w podanej strategii, było prowadzenie badań wiążących uczelnię z otoczeniem społeczno-gospodarczym.

Odwołany z funkcji rektora dr hab. Robert Włodarczyk wbrew przepisom prawa został powołany przez Radę Uczelni na dodatkową funkcję kierownika Katedry Ekonomii. Uprawnienia do powoływania kierowników katedr posiada wyłącznie rektor.

Odwołany z funkcji rektora dr hab. Robert Włodarczyk, wbrew obowiązkowi ustawowemu, nie przedłożył Senatowi sprawozdania z realizacji strategii rozwoju, w związku z czym Senat nie mógł dopełnić ustawowego obowiązku przyjęcia lub odrzucenia sprawozdania.

Senat, wbrew zapisom ustawy, nie powołał członka Rady Uczelni spośród pracowników uczelni niebędących nauczycielami akademickim.

Uczelnia, naruszając zapisy ustawy o finansach publicznych, nie dokonała zmian w planie rzeczowo-finansowym na 2021 rok w związku z otrzymaną dodatkową subwencją na utrzymanie potencjału dydaktycznego i badawczego oraz dodatkową dotacją na świadczenia dla studentów i doktorantów.

Do 2021 roku uczelnia, niezgodnie z ustawą o rachunkowości, nie ujmowała w księgach rachunkowych odsetek za niezapłacone należności na dzień bilansowy.

W 2022 roku, niezgodnie z regulaminem udzielania zamówień publicznych, przeprowadzono postępowanie na zamówienie kompleksowej obsługi prawnej.

Odwołany z funkcji rektora dr hab. Robert Włodarczyk, wbrew umowie o użytkowanie samochodu służbowego, przez 3 miesiące po swoim odwołaniu korzystał z samochodu służbowego. Wbrew przywołanej umowie, nie złożył także kart eksploatacyjnych samochodu służbowego do celów prywatnych i służbowych za listopad, grudzień 2021 roku oraz luty i marzec 2022 roku.

Były rektor, mimo odwołania dokonanego 21 grudnia 2021 roku, do marca 2022 roku korzystał ze służbowych kart płatniczych.

Od p.o. rektora dr Bianki Godlewskiej-Dzioboń otrzymaliśmy stanowisko następującej treści:   

W wystąpieniu pokontrolnym, zmienionym przez Komisję Rozstrzygającą na skutek odwołania PPUZ w Nowym Targu, Najwyższa Izba Kontroli wskazała zagadnienia, które zdaniem Izby należy zmienić lub wyjaśnić. Jestem gotowa na wyjaśnienie szczegółowe każdego z punktów opisanych przez NIK. Wszystkie zalecenia NIK są systematycznie wprowadzane, a kontrolowane obszary, w których NIK dopatrzyła się uchybień, zostaną wzięte pod uwagę przy wykonywaniu kolejnych podobnych czynności, bowiem z ich charakteru wynika, że nie można działać retrospektywnie. Należy też mocno podkreślić, że  PPUZ czy jej organy wykonawcze nie są umocowane do „komentowania” treści Protokołu NIK, a do wykonywania zaleceń i rozpatrzenia wniosków, co oczywiście w tym przypadku ma miejsce.

* * *

Skutkiem wydarzeń, których kulminacja miała miejsce w grudniu 2021 r., dyscyplinarnie zwolnionych zostało 5 osób – dydaktyków i 2 prorektorów. Do tego dochodzą osoby zwolnione w innym trybie i te, które same zdecydowały się odejść z Uczelni – w sumie ok. 10 procent zatrudnionych. Ponieważ NIK nie ma mocy egzekwowania realizacji wniosków pokontrolnych (chociaż może skierować swój raport do prokuratury i do rzecznika Komisji Finansów Publicznych), grupa ta uważa, iż powinny się tym zająć Senat i Rada Uczelni.

Niezależnie od tego, z powództwa zwolnionych toczą się sprawy przed Sądem Pracy w Nowym Targu. Postępowanie prowadzone na wniosek Państwowej Inspekcji Pracy zakończyło się wyrokiem, który jeszcze nie jest prawomocny. Pozostałe sprawy Sąd połączył w jedną, a ostatnie posiedzenie planowane jest na 21. czerwca.

(asz)