Prof. Anna Mlekodaj – siewczyni wiedzy i dobrego słowa. Przyjaciele dla autorki cyklu audycji
PODHALE – USA. Wspaniale jest mieć przyjaciół. Ale przyjaźń trzeba sobie zaskarbić – osobowością, charakterem, pracą, staniem przy tym, co w światowym zamęcie jest coś warte – przy mądrości, prawdzie, pamięci. Pokazała, że to doskonale potrafi najbardziej czynna z pszczółek zbierających miód historii regionu i najpiękniejszych jego postaci. „Kto ma uszy, niechaj słucha!” – pod takim hasłem przyjaciele postanowili uczcić i polecić ziomkom cykl audycji prof. Anny Mlekodaj, wysnutych z wiedzy, historii i miłości do małej Ojczyzny.
Literaturoznawczyni, dydaktyczna siła „Podhalanki”, autorka cennych dla regionu publikacji, założycielka Wydawnictwa „Zachylina”, stworzyła tych audycji o góralach i dla górali już 75, a niedługo pojawią się kolejne odcinki. Emitowane były one w Radiu Alex, a są dostępne na stronie www.wierchy.info. Każda z audycji to opowieść o poetach, pisarzach, malarzach, działaczach, luminarzach, zasłużonych duchownych, żołnierzach I wojny, odkrywcach Tatr, patriotach i wydarzeniach znaczących dla Podhala.
Promocję tego wyjątkowego cyklu zorganizowali dla autorki Państwowa Szkoła Muzyczna I i II Stopnia im. Fr. Chopina w Nowym Targu, Powiatowe Centrum Kultury, Stowarzyszenie Zespół Regionalny „Śwarni” oraz Anna i Marcin Ozorowscy. Prowadził Marcin Kudasik, a przyjaciele-goście zjechali specjalnie na to wydarzenie nawet zza Wielkiej Wody.
Z dużej liczby bohaterów tych opowieści do przypomnienia zostali wybrani: Władysław Orkan – pisarz i poeta o wrażliwym sumieniu społecznym, autor wiekopomnych „Wskazań dla Synów Podhala”; jego matka Katarzyna Smreczak, która znalazła w sobie tyle woli i siły, by odmienić los synów, posyłając ich do szkół; Wiktor Ignacy Gutowski – artysta malarz, patriota, nauczyciel, autor słynnej, napisanej w 1926 r. Litanii Podhalańskiej; Seweryn Goszczyński – nie tylko jako autor zrodzonego z zachwytu górami i ich ludem „Dziennika podróży do Tatrów”, ale też powstaniec listopadowy, uczestnik ataku na Belweder i przymusowy emigrant z zaboru rosyjskiego osiadły w łopuszniańskim dworku Tetmajerów.
Była też bohaterka szczególna – „Margośka”, czyli Małgorzata Jachymiak z Odroważa, legendarna wójcina utworzonej przez senatora Feliksa Gwiżdża w 1935 roku gminy zbiorowej Odrowąż, żołnierz ZWZ AK, założycielka placówki Konfederacji Tatrzańskiej w Odrowążu, aresztowana w 1942 roku, męczona z zakopiańskiej katowni Podhala – „Palace” i po roku od uwięzienia zagłodzona w Auschwitz. Najnowsze, jeszcze pachnące drukarską farbą literackie dzieło prof. Anny Mlekodaj, to „Listy Margośki”, tworzone na kanwie heroicznej biografii tej pełnej mądrości, niezłomnej woli i gorącego patriotyzmu góralki, męczennicy narodowej sprawy. „Listy Margośki” były rozdawane wszystkim, którzy przyszli na spotkanie z autorką.
Ale miała ona również gości, którzy są kwiatem góralszczyzny. Ozłociła to wydarzenie swoim śpiewem Mirosława Sojka-Topór rodem z Ludźmierza, znakomita sopranistka z szerokim repertuarem, zarówno klasycznym jak i regionalnym, koncertująca w słynnej chicagowskiej Orchestra Hall, także w Polsce, i Kanadzie; solistka zespołu „Góranie” i dyrektor muzyczny parafii Św. Cyryla i Metodego w Lemont. Na fortepianie akompaniował jej Jarosław Olszewski.
Na przemian z tą śpiewaczką, spiską, pienińską i orawską nutą raczyła wypełniającą salę koncertową Szkoły Muzycznej publiczność muzyka „Śwarnych” w składzie: Tomasz Hornik – prym, Mateusz Kudasik – sekund i Tadeusz Watycha – kontrabas.
Nie brakło też skalnopodhalańskiej nuty. Wywiodła ją muzyka pod prymem Andrzeja Krzeptowskiego-Bohaca – wybitnego regionalisty, wirtuoza gry na instrumentach pasterskich, wcześniej też zawołanego tancerza zespołu „Maśniaki”, a dziś – aktywnego działacza polonijnego, popularyzatora regionalnej kultury.
Oboje z żoną Marią – również działaczką Związku Podhalan, z 25-letnim stażem w prowadzeniu radia, przylecieli ze Stanów specjalnie, by uświetnić autorskie spotkanie prof. Anny Mlekodaj. I dziękować za to, co współzałożycielka Akademii Dziedzictwa dla młodzieży polonijnej w Stanach Zjednoczonych, „perła w koronie Podhala”, czyni, troszcząc się o edukację regionalną dzieci podhalańskich emigrantów.
Relacja filmowa z wydarzenia – w ostatnim wydaniu programu “Na skrzyżowaniu sztuk”:
(asz)
Komentarze