Kamery live
Kamery live
prognoza pogody
ntvk

Centrum Nowego Targu w rejestrze zabytków. Będzie odwołanie od decyzji

22 maja 2020 12:50

Średniowieczny układ urbanistyczny miasta Nowy Targ został własnie wpisany przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego. Miasto zamierza się od tej decyzji odwołać. “Chcemy zyskać czas na zapoznanie się z materiałem i odpowiednio ustosunkować się do tej decyzji i do skutków, jakie ona może przynieść, chociażby w postępowaniu o pozwolenie na budowę sieci ciepłowniczej, czy na rozbudowę budynków, które znajdują się w centrum, w tym także budynków miejskich” – informuje burmistrz Nowego Targu, Grzegorz Watycha. W sprawie wydanej decyzji piszą też do nas mieszkańcy. 

Centrum Nowego Targu w rejestrze zabytków. Będzie odwołanie od decyzji

“Ochrona układu urbanistycznego miasta Nowy Targ leży w interesie społecznym ze względu na jego wartość historyczną oraz kulturową”

Układ urbanistyczny centrum Nowego Targu jest średniowiecznym zabytkiem i jako taki, powinien być chroniony – wynika z wydanej 11 maja 2020 roku decyzji Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. O wartości centrum miasta stanowi przede wszystkim fakt, że zasadniczo średniowieczna siatka ulic i układ przestrzenny zabudowy zachowały się w niezmienionej formie do czasów obecnych. Teren proponowany do ujęcia w rejestrze zabytków obejmuje nie tylko rynek, ale także spory obszar wokół niego, tj. zabudowę przy ulicach: Szkolnej, Kolejowej (do ul. Sokoła), Kazimierza Wielkiego i Szaflarskiej (do ul. Długiej), Harcerskiej, Sobieskiego, św. Katarzyny (wraz z terenem parafii) i ul. Kościuszki (do skrzyżowania z ul. Kościelną i Krasińskiego). Granice całego zabytkowego terenu zamykają się w kwadracie wyznaczonym ulicami: Długą, Sokoła, Kościelną, Krasińskiego i Jana Kazimierza (patrz: mapa poniżej).

Wśród najważniejszych cech układu urbanistycznego Nowego Targu wymienia się: zachowany oryginalny plac rynkowy, boki zabudowy wokół rynku oraz pierwotny układ komunikacyjny miasta w ramach struktury z okresu lokacji, jak również czytelność tzw. modelu 9-polowego, na bazie którego rozmieszczono miasto. Skupiając się na specjalistycznej charakterystyce zabytkowego centrum – układ komunikacyjny został tam rozmierzony w oparciu o miarę tzw. dużego sznura krakowskiego (45 m), który dzielił się na 10 prętów oraz 75 łokci. 

-Niniejsze postępowanie ma na celu ochronę średniowiecznego układu urbanistycznego miasta Nowy Targ, zachowanie i rewitalizację budynków i obiektów o walorach historycznych, kulturowych i architektonicznych oraz podniesienie walorów przestrzeni publicznej dla mieszkańców i turystów – stwierdza dr hab. Monika Bogdanowska, Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krakowie w uzasadnieniu decyzji – Układ urbanistyczny Nowego Targu bez wątpienia winien być chroniony poprzez wpis do rejestru zabytków. Przedmiotowy układ został rozmierzony jako zdefiniowany ortogonalny, w oparciu o model 9-polowy przez średniowiecznych mierniczych. W związku z tym stanowi świadectwo minionej epoki, w tym przypadku okresu średniowiecza i ówczesnych kierunków rozwojowych w zakresie historii urbanistyki. Ochrona oraz w konsekwencji zachowanie układu urbanistycznego miasta Nowy Targ leży w interesie społecznym ze względu na jego wartość historyczną oraz kulturową. Obszar wskazany do ochrony poprzez wpis do rejestru zabytków pokrywa się z lokacyjną strukturą urbanistyczną. Został on poszerzony o teren kościoła parafialnego. 

rys. Czarna linia wyznacza granice terenu proponowanego do ujęcia w rejestrze zabytków

“Decyzja została podjęta w czasie stanu epidemii. Nie zostaliśmy zawiadomieni”

Od decyzji – wydanej w czasie epidemii, bez powiadomienia Urzędu Miasta – planuje odwołać  się burmistrz. Chce zyskać czas na szczegółowe zapoznanie się z materiałem i ustosunkowanie się do decyzji oraz skutków, jakie może ona przynieść.

-Myślę, że będziemy w terminie ustawowym odwoływać się od tej decyzji, zarzucając przede wszystkim to, że decyzja o wpisaniu centrum Nowego Targu do rejestru zabytków, została podjęta i wydana w czasie stanu epidemii. Nie zostaliśmy zawiadomieni, jako najbardziej zainteresowany podmiot poprzez doręczenie pisma. Choćby grzecznościowo wypadałoby, żeby takie zawiadomienie zostało do urzędu przesłane, a nie tylko wywieszone na tablicach ogłoszeń w delegaturze konserwatora zabytków w Nowym Targu i Krakowie i na BIP-ie w sytuacji, kiedy nikt nigdzie nie chodzi, urzędy są zamknięte. Powiedzmy sobie wprost – ten BIP Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie nie jest odwiedzany każdego dnia, nie śledzimy na bieżąco, co tam się dzieje. Z tego tytułu chociażby chcemy się odwołać, żeby zyskać czas na zapoznanie się z materiałem i odpowiednio ustosunkować się do tej decyzji i do skutków, jakie ona może przynieść, chociażby w takim postępowaniu o pozwolenie na budowę sieci ciepłowniczej, czy na rozbudowę budynków, które znajdują się w centrum, także budynków miejskich – mówi burmistrz Nowego Targu Grzegorz Watycha. 

“Termoizolacja tylko w uzasadnionych przypadkach”

W uzasadnieniu decyzji czytamy, z czym dokładnie będzie wiązał się fakt ochrony konserwatorskiej średniowiecznego układu urbanistycznego Nowego Targu w granicach wskazanych na dołączonej mapie.  Ma on mianowicie polegać na: ochronie właściwego rozplanowania zabudowy, stosunku zabudowy do zieleni towarzyszącej, brył i gabarytów oraz funkcji i dekoracji architektonicznych budynków z wyeksponowaniem ich charakterystycznych walorów stylowych i detalu architektonicznego. Do decyzji dołączone jest też dwustronicowe pouczenie o skutkach wpisu do rejestru zabytków, z przytoczonymi paragrafami odpowiedniej ustawy. To właśnie one budzą niepokój niektórych mieszkańców centrum miasta.

-Ochronie podlegają przede wszystkim elewacje frontowe, ich kompozycja, detal architektoniczny, kolorystyka, stolarka okienna i drzwiowa. Ze względu na ochronę dekoracji architektonicznej termoizolacja w formie docieplenia styropianem dopuszczalna jest tylko w uzasadnionych przypadkach. Dopuszcza się wymianę stolarki okiennej i balkonowej pod warunkiem odtworzenia w drewnie wymiarów, podziałów, profili, proporcji. W wypadku witryn sklepowych i bram należy dążyć do sukcesywnej wymiany współczesnej, bezstylowej stolarki i wprowadzania w je miejsce stolarki nawiązującej do charakteru poszczególnych budynków. Ograniczeniu będzie podlegało umieszczanie na budynkach reklam wielkoformatowych, nośników reklamowych i informacyjnych, czy neonów. Ograniczeniom konserwatorskim nie podlegają prace związane z remontami i adaptacją lokali mieszkalnych. Ewentualna nowa zabudowa, winna być traktowana wyjątkowo, z rygorystycznym poszanowaniem terenów zielonych. Adaptacja strychów oraz nadbudowa jest możliwa w ograniczonym zakresie, z uwzględnieniem historycznych gabarytów zabudowy pierzei ulicznych oraz ochrony widokowej charakterystycznych wnętrz urbanistycznych oraz panoramy zespołów zabytkowych – pisze Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krakowie w uzasadnieniu decyzji.

“Uzasadnienie tej decyzji wprawiło mnie w osłupienie” 

W sprawie wydanej decyzji interweniują też czytelnicy. Do chwili obecnej na adres redakcji wpłynęły dwa maile w tej sprawie (pisownia oryginalna). 

-Uzasadnienie tej decyzji wprawiło mnie w osłupienie: termoizolacja steropianem tylko w uzasadnionych przypadkach, stolarka okienna i drzwiowa tylko drewniana, nowa zabudowa z poszanowaniem terenów zielonych- ja się pytam w którym miejscu?-ogród różańcowy za św. Katarzyny? Drogi, chodników nikt nie zlikwiduje – skoro przez 100 lat nikt tego nie zabudował, jest tyle przepisów “ochraniających” nas, trzeba jeszcze jeden przepis? Bo mi zawiadomienia do domu Dziuban nie przysłał. Proszę Was o interferencję w tej sprawie – pisze do nas mieszkanka, podpisana jako “Oburzona”.

“Archeolog do remontu piwnicy”

-Na chwilę był spokój z Konserwatorem zabytków i znowu problem, wpisał całe centrum Nowego Targu do zabytków. Ja się pytam po co? Żeby chyba urzędnicy mieli co tam robić. Zamiast było szukać dotacji to tworzą biurokrację. Właściciele nieruchomości w centrum nie zdają sobie sprawę, że teraz nie mają nic do gadania w swoich domach. Każdy remont – zgłaszany do Starostwa będzie się wiązał z wydaniem postanowienia Konserwatorskiego a co za tym idzie: wydłużeniem procedury, zrobienie inwentaryzacji przez architekta z uprawnianiami konserwatorskimi, zatrudnienie potem człowieka z uprawnieniami konserwatorskimi do nadzoru nad przebiegiem prac, czasem może i archeologa. To nie żart -archeolog do remontu piwnicy, wymiany okien itd. Jak nikt tego nie zaskarży do znajdziemy się z ręką w nocniku. Dziwi mnie fakt , że ustawa o ochronie zabytków znalazła się w Trybunale Konstytucyjnym właśnie przez niekonstytucyjność trybu wpisywania nieruchomości do zabytków bez poinformowania właścicieli. A pani Monika Bogdanowska pewnie nawet nie pofatygowała się nigdy do centrum Nowego Targu – nasze nieszczęsne miasto mijała w drodze do Zakopanego – wpisała centrum blokując je totalnie i dożywotnio. Musimy zaprotestować – pisze osoba, podpisana jako “mieszkaniec Podhala”.

Ze względu na urlop, nie udało nam się dziś skontaktować z Pawłem Dziubanem – kierownikiem nowotarskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.

/os

 

os 22.05.2020
Komentarze

Napisz komentarz

Komentarze muszą najpierw zostać zaakceptowane przez administratora. Redakcja nowytarg24.tv nie odpowiada za treść komentarzy internautów.

Zobacz również