Sprawa rezolucji była szczegółowo omawiana na komisji finansów, gospodarki komunalnej i rozwoju.

– Proponujemy zaostrzenie uchwały antysmogowej, która teraz obowiązuje w naszym województwie i wprowadzenie zakazu używania węgla w centrum miasta, czyli na terenie objętym planem miejscowym Nowy Targ 22 – referował Dariusz Jabcoń, naczelnik wydziału gospodarki komunalnej i ochrony środowiska. – To tu mieszkańcy mają możliwość podpięcia się do sieci gazowej lub mocno już rozbudowanej sieci ciepłowniczej. Analiza tego obszaru jasno obrazuje, że na powierzchni 11 hektarów występuje koncentracja ok. 650 kotłów węglowych – kopciuchów różnego kalibru, w tym ponad połowa to kotły pozaklasowe. Co najważniejsze – na tym obszarze mamy też stację pomiarową, która jest naszą wyrocznią – pokazuje wyniki, które biją wszelkie rekordy i powodują, że znajdujemy się na czele krajowych rankingów Alarmu Smogowego. Chcemy poprawić ten zły wizerunek i zacząć od serca miasta.

Dlaczego? Bo przy dużych powierzchniach do ogrzania i dużej koncentracji „kopciuchów”, centrum najbardziej boryka się z problemem słabej przewietrzalności.

Nie wyręczamy województwa

Rezolucyjna uchwała ma stanowić podstawę do przygotowania przez marszałka województwa uchwały antysmogowej. Tę uchwałę lokalną władza samorządowa zamierza rozbudowywać w najbliższych latach o kolejne obszary.

W odpowiedzi na wątpliwości proceduralne zgłoszone przez radnego Bartłomieja Garbacza, radca prawny Urzędu Miasta, Łukasz Ambroży, wyjaśniał, że lokalna uchwała nie jest wyręczaniem organów wojewódzkich, lecz wyrazem woli Rady. A marszałek, wszczynając procedurę i dbając o jednolitość takich uchwał w różnych miastach, będzie mógł oczywiście modyfikować jej zapisy.

– Marszałkowi zależało na wyartykułowaniu, że idziemy zgodnie z trendem wyznaczonym przez Sejmik Województwa Małopolskiego – dopełnił naczelnik Jabcoń.

W podobnym zakresie podjęła niedawno uchwałę Rada Oświęcimia.

Nowotarski Alarm Smogowy: zwalczmy w całym Nowym Targu

Przedstawicielka Nowotarskiego Alarmu Smogowego, Magdalena Cygan, on-line prezentowała wyniki badań przeprowadzonych w ramach programu „Zone”, czyli mobilnego pomiaru jakości powietrza, zwłaszcza ilości pyłu PM10. Potwierdzają one, że właśnie w centrum sytuacja wygląda najgorzej, ale niewiele lepiej jest np. na Niwie i Kowańcu.

– Przypominam, że centrum jest położone najniżej, więc nawet, jeżeli państwo wprowadzicie zakaz na tym obszarze, to i tak spłyną do centrum zanieczyszczenia z Niwy czy Kowańca – zwracała uwagę. – Zatem dużej poprawy jakości powietrza nie odczujemy. Wobec gmin ościennych stracimy argument, że powietrze nie zna granic, więc trudniej będzie się bronić przed napływającymi zanieczyszczeniami. Stąd postulat, żeby zakaz objął nie tylko samo centrum miasta. Smog musimy zwalczyć w całym Nowym Targu.

Przedstawicielka Nowotarskiego Alarmu Smogowego przypominała, że polityka państwa również zakłada odejście od paliwa węglowego do 2030 roku, a od nowego, 2022 roku, z programu Czyste Powietrze nie będzie już można uzyskać dofinansowania do żadnych kotłów węglowych.

– Macie swój autorytet, swoich wyborców – spróbujcie ludzi zachęcać – apelował naczelnik Jabcoń do radnych.

O obrzeża miasta, na które przez półtora roku na pewno nie dotrze sieć gazowa ani ciepłownicza, pytała natomiast radna Stefania Drąg-Iłęda.

Ekogroszek z centrum – precz

– Przyspieszając i zaostrzając, chcemy spowodować, żeby w centrum nie było ekogroszku – precyzował naczelnik Jabcoń. – Rozbudowuje się sieć na Niwie, Nowem, Kowańcu, Zaciszu, Ustroniu, Ustroniu Górnem – tam również mieszkańcy podłączają się do gazociągu. Tu chodzi o wyartykułowanie, że do 2030 roku chcemy zapomnieć o węglu w samym centrum. Może nastąpi to i wcześniej. 100 mieszkańców miesięcznie przychodzi pytać o program Czyste Powietrze. Dotacje są dla całego miasta. Kto będzie chciał skorzystać z dotacji w centrum, niech zapomni o węglu – ma do wyboru gaz, prąd i MPEC. Na pozostałych terenach dopuszczamy jedynie kotły pelletowe i kotły na ekogroszek, które nie będą miały dofinansowania. Ministerstwo jednoznacznie zamyka temat dopłat do ekogroszku. Tak naprawdę wpisujemy się więc w strategię ogólnokrajową i marszałkowską. Ale liczymy też na wsparcie finansowe.

Gazownictwo ma opóźnienia – czy mieszkańcy będą karani?

– Mieszkańcy na osiedlach Niwa, Robów, Nowe od pół roku mają podpisane umowy ze spółką gazowniczą, ale pracę się przedłużają. Co będzie, jeżeli do końca 2022 roku nie dotrze do nich sieć? Czy będą karani, że nie wymienili pieców? – podniósł praktyczny problem przewodniczący Rady, Grzegorz Luberda.

– Sama uchwała antysmogowa nie przewiduje odstępstw, ale egzekwowanie czy wdrażanie tych przepisów, prowadzenie tego procesu będzie leżało po stronie burmistrza i jego służb – odpowiadał uczestniczący w sesji zdalnie Piotr Łyczko, zastępca dyrektora Departamentu Środowiska ds. Programów Ekologicznych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego. Wtedy powinny one takie nadzwyczajne sytuacje brać pod uwagę. Uchwały antysmogowe są dużym wyzwaniem dla wszystkich. Kraków, który wprowadził restrykcyjną uchwałę, również miał problem z grupą mieszkańców, którzy nie zdążyli wymienić urządzeń grzewczych. Ważne jest, że służby miejskie monitorują sytuację, pomagają tym osobom, szczególnie najuboższym czy udzielają wsparcia prawnego przy nieuregulowanych stanach własnościowych. Ale wobec osób, które bez  uzasadnienia nie chcą wymienić źródła ciepła, mają też one możliwość stosowania mandatów i sankcji karnych. Ja przede wszystkim chciałem państwu podziękować w imieniu Zarządu Województwa i marszałka, że Nowy Targ dołącza do liderów, którzy takie lokalne regulacje chcą przyjąć na swoim obszarze. Wynikają one z Wojewódzkiego Programu Ochrony Powietrza, w którym zostały zawarte deklaracje wsparcia czy preferencji dla gmin, które takie uchwały podejmą.

Dla przyspieszenia prac gazyfikacyjnych pozostają rozmowy władz samorządowych z władzami spółek. Sytuacja Nowego Targu w tych negocjacjach – jak zaznaczył wiceburmistrz Waldemar Wojtaszek – jest o tyle korzystna, że właśnie u nas, przy ul. Ludźmierskiej, powstaje Biuro Obsługi Klienta. Miasto przygotowuje też wniosek do programu Stop Smog, żeby starać się pomóc tym, którzy nie udźwigną kosztów wymiany „kopciucha”.

W kwestii rozbudowy gazociągu radny Paweł Liszka postulował, by dobre relacje z władzami spółki przekuć na doprowadzenie do tego, by nitki gazowe szły nie tylko głównymi ciągami, ale i w odnogi ulic, gdzie mieszkańcy podpisali umowy. W terenach trudnych, gdzie nie opłaca się doprowadzać sieci, być może jednak gazownicy będą się skłaniać do praktyki dowozu paliwa – przynajmniej takie były rozmowy na szczeblu ministerialnym.    

Pół miliona na dotacje to za mało

– Kwotę pół miliona – już częściowo wydatkowaną – i tak będziemy musieli zwiększyć, bo nawet w obrębie centrum miasta konkretne środki muszą być przeznaczone na pomoc mieszkańcom przy wymianie „kopciuchów” – zapowiadał wiceburmistrz Wojtaszek. – Kulminacja tego procesu w latach 2021 – 22 na pewno nastąpi i do tego się przygotowujemy.

Przyjęcie uchwalą rezolucji, w której Rada Miasta wnosi do marszałka województwa o wprowadzenie zakazu montażu i eksploatacji instalacji spalania węgla dla obszaru objętego Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Nowy Targ 22 Centrum – została przyjęta jednogłośnie.

(asz)