„Jeśli są na świecie święte miejsca, miejsca odwiecznych pielgrzymek, miejsca zroszone krwią niewinnie pomordowanych, to takie ciemne nory, w których dogasało życie, a brzęk łańcucha był jedynym pogrzebowym werblem – są najświętsze.”

 

Po trzech miesiącach brutalnych tortur, trafia do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Od tamtego czasu staje się numerem obozowym 26273. 18 stycznia 1945 roku uczestniczy w marszu śmierci z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego. Przewieziona do KL Ravensbrück, przeżyła ponownie piekło niemieckiego obozu koncentracyjnego.

 

Do Nowego Targu powraca w maju 1945 roku. Jest organizatorką Uniwersytetu Ludowego w Szaflarach. W 1949 roku zostaje aresztowana na polecenie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, pod zarzutem konspiracji przeciwko PRL. Skazana na kilka lat więzienia, wkrótce zostaje zwolniona po ogłoszeniu amnestii.

 

Z powodu nacisków władz zostaje zmuszona do opuszczenia Nowego Targu i przeprowadzki do Szczecina. W 1964 roku wychodzi za mąż za Ludwika Staniszewskiego. W Szczecinie pracując jako sekretarka, napisała kilka książek autobiograficznych. Po śmierci męża w 1985 roku powraca ponownie do Nowego Targu.

 

Zmarła 2 lutego 1990 roku w Nowym Targu, gdzie została pochowana obok matki i ojca.

 

“Odkryłyśmy pewnego razu, że jeden z odległych baraków był zapełniony paczkami żywnościowymi z nalepkami: “Czerwony Krzyż”. Były to niewątpliwie paczki przeznaczone dla jeńców francuskich, których im albo nie dano, albo nie zdążono rozdać. Do tego magazynu dostali się esesmani i esesmanki i nie krępując się specjalnie, zażerali się na naszych oczach frykasami, grożąc nam, że wszelka kradzież, a nawet tylko usiłowanie jej dokonania będzie karane śmiercią. Oni natomiast kradli i jedli.

 

– A im wolno kraść? – komentowałyśmy.

– Wolno, bo oni są oni.

– Dlaczego robią to na naszych oczach?

– Bo my jesteśmy my.

– A jak karta się odwróci, umiałybyśmy tak samo robić?

– Nie, bo my jesteśmy my.

– Ale do tego magazynu, tobym się chętnie zakradła.

– I jadłabyś na oczach głodnych?

– Właśnie, tego nie umiałabym zrobić.

– Właśnie. A dlaczego?

– Bo ja nie wiem, co to znaczy czuć się “ubermenschen”.

– Oni wiedzą.

– Wiedzą, bo ich nauczyli, wychowali, nakazali im…”

 

” Nim zbudził się dzień. “

Jadwiga Apostoł-Staniszewska

 

CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM!

 

mat. nadesłane