Karol Wojtyła był znany ze swego aktywnego, wręcz sportowego trybu życia. Jego pasją było m.in. chodzenie po górach. Nie zaniechał wędrowania górskimi i leśnymi drogami nawet wtedy, kiedy był już kardynałem. Nie ukrywał swojego zachwytu nad pięknem gór i polskiej przyrody. Po jego śmierci w 2005 roku miejsca, w których bywał, są na różny sposób oznaczane.

Takich znaków „obecności” Jana Pawła II w Małopolsce jest bardzo wiele. Pierwszy Szlak Papieski powstał w Tatrach na pamiątkę wizyty Ojca Świętego w Dolinie Chochołowskiej i jego wędrówki w głąb Doliny Jarząbczej. Polana Chochołowska była ulubionym miejscem turystycznym Karola Wojtyły, bywał tutaj wielokrotnie. W czerwcu 1983 roku, już jako papież Jan Paweł II, spotkał się w schronisku z Lechem Wałęsą i jego rodziną. Potem powstawały kolejne miejsca upamiętniające papieża Polaka i mające zachęcać do wędrówki śladami wielkiego rodaka i kontemplacji systemu wartości, który nam pozostawił. Mamy więc w przestrzeni publicznej liczne pomniki, tablice, kamienie papieskie, szlaki papieskie, polany papieskie, drzewa papieskie. Teraz posadzono „Las pamięci Jana Pawła II”, który ma uczcić na pokolenia dobrą pamięć o człowieku przełomu XX i XXI wieku, tak ważnym dla dziejów Polski.

Szlaki, polany, kamienie, kapliczki…

Na posadzenie lasu pamięci leśnicy z Nadleśnictwa Nowy Targ wybrali teren lasów leśnictwa Stańcowa. Wskazali miejsce o zachwycających walorach krajobrazowych. Z jednej strony roztacza się stąd rozległa panorama Tatr, z drugiej króluje Babia Góra. Stąd rozciąga się piękny widok na Orawę, w tym na unikatowe w skali europejskiej orawsko-nowotarskie torfowiska.

Na terenie leśnictwa Stańcowa od kilkunastu lat leśnicy prowadzą prace polegające na przebudowie drzewostanów. Chodzi o wprowadzenie do lasów gatunków drzew przystosowanych do warunków górskich. Intensywne prace mają na celu m.in. przebudowę sztucznych świerczyn na południowych stokach Babiej Góry.

Istniejące drzewostany są osłabione i ulegają rozpadowi. Przyczyną są występujące od kilkunastu lat wiatrołomy i związana z nimi gradacja szkodników wtórnych, zwłaszcza kornika drukarza. Sytuację pogarszają także zmiany klimatyczne i związany z tym niedobór wody. Niekorzystne warunki pogodowe w postaci bezśnieżnych zim, brak opadów w okresie wiosenno-letnim i wysokie temperatury osłabiają drzewostany świerkowe.

Jodły, buki i miododajne lipy

Uczestnicy sadzenia lasu pamięci posadzili drzewa na ok. 20 arach. Do odnowienia lasu użyto sadzonek jodły i buka rodzimego pochodzenia, w większości z zakrytym systemem korzeniowym, aby drzewom ułatwić zakorzenienie. W przyszłości będzie tutaj rósł wielogatunkowy, silny i odporny las. Jako gatunek domieszkowy posadzono lipę, gatunek uznawany za jedną z najważniejszych roślin miododajnych w Polsce. Podczas kwitnienia wytwarza bardzo duże ilości nektaru, który jest przysmakiem pszczół.

Sadzeniu towarzyszyło wspomnienie homilii Jana Pawła II wygłoszone w Nowym Targu w 1979 r. i wypowiedziana wówczas myśl papieża:  „Przyroda jest darem, który Bóg nam powierzył i który musimy szanować”.

– Fragment z tamtego papieskiego nauczania został wybrany na motto przyświecające dzisiejszemu sadzeniu drzew oraz jako główna myśl, którą chcemy utrwalić i przekazać przyszłym pokoleniom – powiedział Michał Goś, zastępca Dyrektora RDLP w Krakowie ds. Gospodarki Leśnej.

Łączą nas drzewa

Wśród sadzących las w leśnictwie Stańcowa byli parlamentarzyści, duchowni, samorządowcy, nauczyciele i uczniowie okolicznych szkół, harcerze oraz przedstawiciele służb mundurowych, lokalnych społeczności, Kół Gospodyń Wiejskich i organizacji pozarządowych.

W sadzeniu wziął udział Edward Siarka, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Pełnomocnik rządu ds. leśnictwa i łowiectwa, inicjator akcji. Małopolskich leśników reprezentował Michał Goś, Zastępca Dyrektora ds. Gospodarki Leśnej.

Wspólne sadzenie jodeł, buków, lip, wiązów odbyło się w ramach ogólnopolskiej akcji społecznej realizowanej pod hasłem „Łączą nas drzewa”, która ma na celu zachęcenie społeczeństwa do aktywnej działalności na rzecz polskich lasów oraz zapoznanie się z gospodarką leśną i ochroną przyrody prowadzoną przez Lasy Państwowe.

Leśnicy co roku sadzą 500 milionów drzew. Poprzez akcję „Łączą nas drzewa” każdy z nas może wziąć w tym udział i zgłębić wiedzę o urządzaniu i hodowli lasu.

Polscy leśnicy często podkreślają, że stoją na straży najcenniejszych wartości i uznanych autorytetów. Teraz przyłączyli się do akcji sadzenia „Lasów Pamięci Jana Pawła II”.

Małopolska pielęgnuje dzieło Stwórcy

Małopolska w sposób szczególny pielęgnuje pamięć o Janie Pawle II, który tutaj urodził się, wychowywał, przeżył II wojnę światową, ukończył seminarium duchowne, a potem – już jako duchowny Kościoła katolickiego – dostąpił najwyższych watykańskich zaszczytów i stanowisk.

Już jako papież wiele razy odnosił się do powinności człowieka wobec dzieła stwórcy.

– Akcja „łączą nas drzewa powstała z mojej inicjatywy dwa lata temu. Zastanawialiśmy się jak dotrzeć do społeczeństwa z dobrą ideą związaną z ochroną przyrody. Nasza akcja pozwala każdemu podjąć indywidualne działania na rzecz przyrody – mówił Edward Siarka, wiceszef resortu klimatu i środowiska.

– Ważne jest dla nas zarówno dziedzictwo przyrodnicze, jak i uczczenie pamięci Papieża Polaka. Sadzimy kolejny las w Małopolsce, która była Ojcu Świętemu szczególnie bliska – dodał wiceminister.

Inicjatywa leśników podjęta w ramach ogólnopolskiej akcji „Łączą nas drzewa” jest wyrazem wdzięczności Polaków dla świętego Jana Pawła II, który szukał głosu Boga w polskich lasach i podkreślał, że szacunek dla przyrody sprzyja rodzeniu się solidarności między ludźmi. 

***

Kalendarium – Stary Sącz, Krościenko, Limanowa. Gorlice

Pierwszy „Las Pamięci Jana Pawła II” w Małopolsce posadzono 3 kwietnia br. na terenie leśnictwa Chełmiec, położonego w centralnej części Nadleśnictwa Stary Sącz. Do posadzenia wybrano wyjątkowy, chroniony gatunek drzewa jarząb brekinia (Sorbus torminalis), którego nasiona zebrano na terenie rezerwatu przyrody „Białowodzka Góra nad Dunajcem” – jednego z dwóch rezerwatów przyrody na terenie Nadleśnictwa Stary Sącz.

Drugi „Las Pamięci Jana Pawła II” w Małopolsce posadzono 19 kwietnia br. na terenie Nadleśnictwa Krościenko, leśnictwo Małe Pieniny, na stokach Pawłowskiej Góry. Sadzonki jodły pospolitej sadzili uczestnicy narady krajowej najlepszych specjalistów z zakresu ochrony lasów w Lasach Państwowych, która odbyła się w dniach 17-19 kwietnia br. w Krościenku.

Na terenie Nadleśnictwa Limanowa „Las Pamięci Jana Pawła II” posadzono 6 maja br. sadzonki jodeł, czereśni, wiązów i lip w miejscowości Pogorzany, nieopodal Szczyrzyca. Las będzie rósł u podnóża Cietnia, najwyższego szczytu pasma górskiego w północnej części Beskidu Wyspowego (Ciecień 829 m n.p.m.).

8 maja 2023 r. „Las Pamięci Jana Pawła II” posadzono na terenie Nadleśnictwa Gorlice. W ramach przebudowy drzewostanów i dostosowywania ich składu gatunkowego do siedliska lasów mieszanych górskich. Las posadzono na terenie Przełęczy Małastowskiej w pobliżu cmentarza wojennego nr 61, na którym spoczywają żołnierze polegli podczas bitwy pod Gorlicami 1915 roku.

mat. nadesłane – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krakowie