Edukacja wczesnoszkolna – lekcja 10. Wprowadzenie pojęcia drugiej dziesiątki
Warunkiem wprowadzania pojęcia drugiej dziesiątki jest wcześniejsze dokładne opracowanie działań w zakresie 10-ciu, przynajmniej na etapie WIADOMOŚCI. Ostatni etap, czyli UMIEJĘTNOŚCI i SPRAWNOŚCI, wyćwiczymy przy wykonywaniu działań w zakresie 20.
Działania muszą być realizowane z użyciem liczb kardynalnych, a nie porządkowych. Wtedy uczeń nie będzie musiał przeliczać kolejnych składników osobno i na końcu jeszcze raz przeliczać wszystkich składników.
Pojęcie liczby kardynalnej kształtowało się na różnych etapach poznawczych, od wrażeń, spostrzeżeń, wyobrażeń, pojęć – aż po umiejętności i sprawności. Do tego celu użyliśmy liczydełek.
Na etapie umiejętności uczeń posługuje się już nie liczydełkami, a znakami oznaczającymi liczby.
To pokazujemy na filmiku.
Uczeń przedstawia liczbę 9 w postaci sumy, czyli dodawania. Pod koniec załączonego filmiku uczeń ma coś zmienić, by suma wynosiła nie 9, a 10.
Jak widać, nawet 6-letni Krzyś doskonale radzi sobie z tym zadaniem. Rozumie wszystkie polecenia i drogą zabawy pokazuje stopień opanowania materiału w zakresie 10. Nie wypełnia luk testowych, uruchomił wszystkie swoje zmysły.
A teraz sprawdzenie wiadomości ucznia w zakresie 10-ciu.
Uczniowie otrzymują rozsypankę z działaniami i muszą poukładać je w odpowiednich kolumnach. Można sprawdzić czy wszyscy uczniowie zdobyli określone wiadomości. Brak wykonania czynności przez ucznia świadczy o tym, że musimy zająć się nim, ale już indywidualnie. Możemy wstawić oceny do dziennika bez odpytywania.
Takie czynności powinni wykonać uczniowie na lekcji, jeśli chcemy szybko i dokładnie wprowadzić pojęcie DRUGIEJ DZIESIĄTKI.
Tu uczeń użyje dodatkowo jeszcze większych tabliczek oznaczających dziesiątki.
Najpierw przedstawi liczbę w postaci liczydełek, a po znaku równości przedstawi tę samą liczbę w postaci znaków, czyli cyfr.
Dziecko już zaczyna poznawać RZĘDY DZIESIĘTNE, mówi ile liczba zawiera dziesiątek i jedności. Każdy rząd dziesiętny ma swoje miejsce.
Widzimy, że uczeń przedstawia liczbę przy pomocy liczydełek, a po znaku równości przedstawia tę samą liczbę, ale w formie dodawania, czyli SUMY.
Proszę zauważyć, że tylko te ćwiczenia, które widzimy na filmiku, wystarczyły, by w umyśle dziecka powstały już WYOBRAŻENIA. Uczeń odwraca się i tak samo dobrze przedstawi działanie słownie.
Podobne ćwiczenie możemy zadać uczniowi do domu, jeśli posiada wyprawkę z pomocami naukowymi.
Na następnej lekcji uczeń próbuje przedstawić większe liczby, mając doświadczenie z poprzedniego dnia. Nawet postanowił przedstawić je już w formie SUMY. Jest w stanie objaśnić sposób wykonania zadania.
Kolejne zadanie jest bardzo trudne dla uczniów. Pokonają jednak trudności samodzielnie, ale tylko dlatego, że wszystko widzą, mają odpowiedni obraz składników w formie kardynalnej.
Uczniowie układają przy pomocy liczydełek i próbują wyjaśniać, co ułożyli. Jak widać – potrafią już więcej wykonać niż przewiduje na ten czas podstawa programowa.
Zobaczmy, że warto tak uczyć dzieci i nie męczą się one nawet dużą aktywnością.
Teraz uczeń powtarza zdobyte wiadomości i zapoznaje się z pierwszymi krokami dopełniania do dziesięciu podczas dodawania dwóch składników. Na następnej lekcji pokażemy przekraczanie progu dziesiętnego.
DO ZOBACZENIA!
Komentarze