Nad Małopolską wisi widmo żywiołu. Z południa Europy nadciąga niż genueński – ten sam typ układu atmosferycznego, który przyniósł Polakom powódź tysiąclecia w 1997 roku i katastrofalne podtopienia w 2024 roku. Tym razem największe zagrożenie dotyczy południa kraju, w tym powiatów tatrzańskiego i nowotarskiego. Synoptycy ostrzegają: sytuacja może się dynamicznie pogarszać.

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował dziś nowe ostrzeżenia hydrologiczne, w tym trzeciego stopnia – najwyższego w skali.

– W obszarach prognozowanych intensywnych opadów deszczu spodziewane są wzrosty, początkowo do strefy stanów wysokich z przekroczeniami stanów ostrzegawczych, a następnie stanów alarmowych. W początkowym okresie ważności ostrzeżenia występować będą opady o charakterze burzowym, mogące powodować gwałtowne wzrosty stanów wody na mniejszych rzekach oraz w zlewniach zurbanizowanych – czytamy w komunikacie IMGW.

Powiaty tatrzański i nowotarski zostały objęte alertem 3. stopnia – wezbranie z przekroczeniem stanów alarmowych. Żółte i pomarańczowe alerty obowiązują również w wielu innych częściach regionu.

Łowcy Burz alarmują, że sytuacja może być skrajnie niebezpieczna. – Nawet 150 litrów deszczu w 24 godziny! Prognozy dla naszych województw niestety nie wyglądają optymistycznie. Spodziewane największe intensywne opady wystąpią w krótkim okresie czasu, co sprawi, że koryta górskich rzek nie będą w stanie przyjąć tej ilości wody – alarmują synoptycy.

Już w piątek wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar wystąpił o nadanie alertów dla całej Małopolski w związku z możliwymi nawałnicami i bardzo silnym wiatrem. Odbyło się posiedzenie Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, a na poniedziałek (8 lipca) zaplanowano kolejne, z udziałem przedstawicieli służb i administracji.

Aktualnie obowiązuje ostrzeżenie IMGW 2. stopnia – prognozowane są burze z ulewnym deszczem (35–50 mm), porywami wiatru do 100 km/h i lokalnie gradem do 3 cm średnicy.

– Prognozy wskazują na możliwość jeszcze bardziej gwałtownego przebiegu zjawisk oraz podniesienie ostrzeżeń do najwyższego – trzeciego – stopnia. Jednostki systemu ratowniczo-gaśniczego są w gotowości, podobnie jak wojewódzkie magazyny przeciwpowodziowe. Jesteśmy w kontakcie z samorządami. Stany wód w małopolskich rzekach są niskie lub średnie. Pracownicy Wód Polskich są przygotowani, a zbiorniki gotowe do przyjęcia dużej ilości wody. Proszę wszystkie służby o ścisłe monitorowanie sytuacji. Do mieszkańców apeluję o ostrożność i śledzenie komunikatów – podkreśla wojewoda Klęczar.

Zbiorniki gotowe, ale…

Choć hydrolodzy podkreślają, że stan wód w zbiornikach retencyjnych jest obecnie niski – co teoretycznie daje szansę na przechwycenie nadmiaru wody – to prognozy są niepokojące. 

– Obecnie wszystkie zbiorniki przeciwpowodziowe posiadają pojemności powodziowe większe od wartości określonych w instrukcjach, tzn., że ich aktualna pojemność umożliwiająca retencję wód wezbraniowych przekracza 100% – informuje IMGW.

Jednak już dziś od południa spodziewane są burze i opady sięgające do 30 mm, miejscami do 40 mm, a w nocy – nawet 50 mm na południu Małopolski i lokalnie do 90 mm na jej zachodnich krańcach.

Zalecenia RCB – jak się przygotować na żywioł:

• usuń przedmioty z parapetów i podwórek – mogą zostać porwane przez wiatr,

• zaparkuj samochód w bezpiecznym miejscu, z dala od drzew,

• zamknij okna i drzwi,

• pozostań w domu, jeśli to możliwe,

• znajdź bezpieczne schronienie, jeśli jesteś poza domem,

• nie chowaj się pod drzewami,

• zabezpiecz zwierzęta,

• przygotuj latarki i zapas baterii – możliwe przerwy w dostawach prądu,

• zachowaj ostrożność za kierownicą – silny wiatr i złamana gałęzie mogą zagrażać życiu.

Bieżące ostrzeżenia pogodowe i hydrologiczne można śledzić na stronie IMGW.