Drugie życie Kwatery Katyńskiej, pomnik w nowej odsłonie. Świadczmy o historycznej prawdzie
NOWY TARG. Dziś zostały uwieńczone kilkuletnie starania miasta o nadanie temu miejscu upamiętnienia ofiar sowieckiej zbrodni godnego wyglądu. Kwatera Katyńska wraz z odnowionym pomnikiem będzie świadczyć, że nowotarskiej społeczności drogi jest symbol pamięci o ludobójstwie na „nieludzkiej ziemi”.

Były ich 22 tysiące – jeńców wojennych, oficerów Wojska Polskiego i funkcjonariuszy Policji Państwowej – zamordowanych strzałem w tył głowy w Katyniu, Twerze, Charkowie, Miednoje i innych miejscach kaźni.
Na tablicach oskrzydlających Kwaterę Katyńską wyrytych zostało 39 nazwisk ofiar bezprzykładnego okrucieństwa NKWD – możliwych do ustalenia osób związanych z Nowym Targiem. W tworzeniu tej bolesnej listy pomagały Rodziny Katyńskie, pomagali też prowadzący kwerendę historycy.
Tablice również powstały w ramach generalnego remontu Kwatery i pomnika, realizowanego przez miasto wspólnie z krakowskim Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej, z dofinansowaniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwa Małopolskiego. Koszt prac przekroczył ćwierć miliona zł. A umożliwiło je dopiero 200-tysięczne dofinansowanie pozyskane z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Realizację projektu, z ramienia Urzędu Miasta, prowadziła Maria Góraś-Okła.
Autorką projektu renowacji Kwatery Katyńskiej jest z kolei Dorota Rozbicka z krakowskiej pracowni konserwacji zabytków „Arkona”. Uroczyste odsłonięcie pomnika zgromadziło wiele osób, które przyłożyły ręki i starań do tego, by Kwatera Katyńska stała się prawdziwym Miejscem Pamięci Narodowej.
Pomnikowi z miedzianej blachy, w schematycznym kształcie orła, wykonanemu w 1990 roku, według koncepcji Leszka Pustówki i Janusza Słowakiewicza, renowacja należała się od dawna. Objęła ona również krzyż z piaskowcowych płyt wpuszczonych w ziemię kwatery. Powstały nowe fundamenty, murki, kwietniki, podświetlenia, a całości dopełniły elementy ze stali kortenowskiej z efektem rdzy. Wszak tutaj w 2015 roku została przywieziona urna z katyńską ziemią.
Rangę uroczystości, którą prowadził Marcin Kudasik, podnosiła obecność pocztów sztandarowych służb mundurowych, nowotarskich szkół, także delegacji z Zakopanego, miejscowych proboszczów, przedstawicieli Grupy Mieszkańców PAMIĘĆ, Niezależnego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, władz Powiatu Nowotarskiego, Rady Miasta, Akademii Nauk Stosowanych, Delegatury Kuratorium Oświaty, Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Błyskawica”, a przede wszystkim – Rodzin Katyńskich. Do odsłonięcia pomnika zostali z ich grona zaproszeni:
Maria Nenko – bratanica ppor. Stanisława Walentego Nenko
Kazimiera Giełczyńska – bratanica ppor. Andrzeja Giełczyńskiego
i Marcin Ozorowski – wnuk st. wachm. Józefa Czerwińskiego.
Mundurowego szyku nadawali odsłonięciu terytorialni na honorowej warcie, kadeci ze szkoły mundurowej, członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Błyskawica”. Zabrzmiały trąbka i werble, ale też pieśni i wiersze o Katyniu, wykonywane przez uczniów „jedenastki” pod kierunkiem Doroty Kret.
Modlitwę za pomordowanych, ale i za pokój inicjował ks. proboszcz Zbigniew Płachta, jako gospodarz miejsca związanego z parafią św. Katarzyny.
Przemawiali burmistrz Grzegorz Watycha, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych i wicedyrektor IPN w Krakowie – dr Michał Wenklar oraz kanclerz nowotarskiej Akademii – Dariusz Jabcoń. Okolicznościowy adres przysłał poseł Edward Siarka.
Głęboka cisza zaległa, gdy padały kolejne nazwiska z nowotarskiej listy ofiar stalinowskiego dekretu i katyńskiej zbrodni. Cześć ich pamięci!
Te twarze i postaci, pamiątki i strzępy dokumentów pokazuje plenerowa wystawa zaaranżowana naprzeciwko Kwatery Katyńskiej. Zamordowani strzałem w tył głowy mówią do nas spod ziemi, a ich głos zobowiązuje do świadczenia o historycznej prawdzie i stania na straży pamięci.
OFICEROWIE WOJSKA POLSKIEGO I FUNKCJONARIUSZE POLICJI PAŃSTWOWEJ
ZAMORDOWANI PRZEZ SOWIECKIE NKWD W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I INNYCH
MIEJSCACH KAŹNI:
- Józef Bełtowski
- Józef Bobek
- Tadeusz Budzyk
- Władysław Józef Burtan
- Bronisław Chomicz
- Andrzej Chudoba
- ppłk Władysław Ciepielowski
- wachm. Józef Czerwiński
- Jan Czubernat
- Antoni Dzielski
- Stanisław Franciszek Filas
- Karol Fischer
- Józef Gal
- Andrzej Giełczyński
- Tadeusz Paweł Igielski
- Andrzej Janowiec
- mjr Wiktor Franciszek dr Kaliciński
- Jan Kozieł
- post. Piotr Koźlakowski
- kpt Mieczysław Kurkowski
- Zdzisław Lechowski
- Michał Franicszek Lubelski
- Edmund Karol Młodecki
- Stanisałw Walenty Nenko
- Michał Nikiel
- Adam Olbrychtowicz
- mjr Franciszek Orawiec
- ppłk Juliusz Padlewski-Skorupka
- mjr Leon Panczakiewicz
- Ignacy Pluciński
- Adolf Rajewski
- Józef Rzepiela
- ppłk Stanisław Styrczula
- post. DinonizySymczak
- Edmund Szymański
- mjr Tadeusz Trzeciecki
- Jan Urbański
- mjr Józef Wetula
- Jan Rudolf Zwinczak
(asz)
Komentarze