^{zdj. ilustracyjne}

W ostatnich dniach wśród nauczycieli nowotarskich szkół podstawowych i średnich pojawiło się przeświadczenie, jakoby lokalne samorządy miałyby zapłacić osobom strajkującym wszystkie dni akcji protestacyjnej jak za dni pracujące. Przeświadczenie okazało się złudne. Najpierw do sprawy odniosło się Starostwo Powiatowe, które stanowczo zareagowało na doniesienia z jednego z nowotarskich liceów.

 – Nie ma takiej decyzji ani nie podejmowaliśmy w ogóle dyskusji na ten temat – uciął krótko wicestarosta nowotarski Bogusław Waksmundzki na pytanie o wypłaty dla strajkujących nauczycieli.

Do decyzji starostów dołączyły teraz również władze miasta i gminy Nowy Targ. To oznacza, że na wypłaty nie mogą liczyć nie tylko nauczyciele szkół zawodowych, liceów i techników na terenie Nowego Targu, ale również belfrzy szkół podstawowych i gimnazjów w Stolicy Podhala i wszystkich miejscowościach ją okalających.

 – To już nie jest pierwszy strajk i z doświadczenia wiem, że z reguły nie płaci się przy akcjach strajkowych – tłumaczy Jan Smarduch, wójt gminy Nowy Targ. – Po prostu prawo samorządowcom nie pozwala wypłacać takim osobom pensji.

To składowa kilku czynników, choć główną rolę odgrywa tu ubiegłotygodniowa decyzja Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, która kontroluje finanse w oświacie i samorządach. Według niej strajkujący pracownicy placówek oświatowych – zgodnie z ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – nie dostaną pensji za czas akcji protestacyjnej. Wypłacanie nauczycielom wynagrodzeń za dni, w których nie podjęli oni pracy, byłoby naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. A to wiąże się z karą.

Samorządy wielkich miast takich jak Kraków, Łódź czy Warszawa, dysponujące ogromnym budżetem, mogą sobie pozwolić na zignorowanie decyzji RIO. W przypadku podhalańskich miejscowości sytuacja jest mniej klarowna. Na utrzymanie szkół lokalne samorządy dostają subwencję oświatową. Jak tłumaczą władze miasta, nowotarski magistrat rokrocznie dostaje dopłatę opiewającą na 2/3 wszystkich wydatków związanych z funkcjonowaniem oświaty. Aby móc wypłacić strajkujących nauczycieli, urzędnicy musieliby dokonać znacznych zmian w tegorocznym budżecie.

 – To kłopotliwa sytuacja, bo tak naprawdę nie wiadomo czy udałoby się nam znaleźć wystarczająco dużo środków – mówi nam burmistrz Nowego Targu, Grzegorz Watycha. – Ponadto niewywiązanie się z decyzji Regionalnej Izby Obrachunkowej mogłoby spowodować nałożenie na nasz samorząd kary i odebranie dotychczasowych subwencji. A to byłoby ogromnym obciążeniem dla budżetu miasta.

Co więcej, problematyczne okazuje się również sformalizowanie takowej rekompensaty finansowej, bo jeżeli nauczyciele strajkujący mieliby dostać wynagrodzenia, to takie same wynagrodzenia powinny przysługiwać tym osobom, które w akcji protestacyjnej nie wzięły udziału. 

 – Jak na razie nikt się do nas nie zwracał jeszcze z osób strajkujących, aczkolwiek na pewno dojdzie do tego, gdy będą przygotowywane listy płac – mówi Jan Smarduch. – Co prawda dotychczasowe strajki nie ciągły się na taką skalę jak obecnie, ale prawo jednoznacznie reguluje nasz zakres obowiązków i zakazuje nagradzania osób protestujących.

Przypomnijmy: strajk nauczycielski na terenie całej Polski trwa od 8 kwietnia i jedynymi przerwami w akcji protestacyjnej okazały się egzaminy gimnazjalne oraz ósmoklasisty.