Włącz dźwięk

Nie dziwi to, gdy założyciel pracowni z 35-letnią tradycją jest równocześnie liderem i wokalistą New Market Jazz Bandu. Niektórzy po prostu są obdarowani tak, jakby bania z talentami rozbiła się nad ich głową.

Do kameralnego składu Jazz Bandu dołączyły tym razem młode wokalistki, uczennice Państwowej Szkoły Muzycznej, z grupy Liliany Mamczur – Malwina i Maja Łasiówne oraz Izabella Hechavarria – w nastrojowym, świątecznym repertuarze.

Do zorganizowania wystawy w Muzeum Podhalańskim zaprosiła światowej sławy lutnika i obmyśliła ekspozycję Barbara Wiśniowska. Uwagę zwraca oryginalna jej aranżacja z leśnym pejzażem i drewnianymi elementami w różnych stanach obróbki przed powstaniem doskonałego instrumentu. Na piętrze ratusza można się teraz zagłębić w klimat i sekrety lutniczego warsztatu, ale też przypomnieć dzieje ważnej dla historii polskiego lutnictwa szkoły, która działała w Nowym Targu drugiej połowie ubiegłego wieku, wykształciwszy wielu doskonałych lutników. Jej tradycje kontynuuje klasa o profilu lutniczym w zakopiańskiej Szkole im. Kenara. Nie bez powodu więc za kuźnię najlepszych lutników w kraju uważane jest Podhale. 

– Nie uwłaczając oczywiście innym zawodom – lutnictwo to sfera dla „wariatów” – mówił bohater ekspozycji, autor pozycji książkowych i twórca firmy „Bobak Violino”. – Jak się w nie wsiąknie, nie można już wyjść. To jest pasja. No bo mamy tu małe pudełeczko, o długości nie większej niż 50 cm, ale o możliwościach, moim zdaniem, przekraczających wszystkie inne instrumenty. Nie bez powodu zwane królem instrumentów. Potrafi ono pobudzać nasze zmysły bardzo głęboko.

Ale żeby taki instrument się narodził, trzeba po pierwsze odpowiedniego materiału, jakim jest drzewo rezonansowe – w przypadku skrzypiec głównie wyselekcjonowany świerk o specjalnych właściwościach – bez sęków, kieszeni żywicznych, pofałdowań i innych defektów.

Ideą wystawy było pokazanie kawałka lutniczego warsztatu i etapów tworzenia instrumentu. A lutnicze umiejętności wielokrotnie nagradzany za swoje dzieła Jan Bobak doskonalił m.in. podczas pobytu w Stanach w latach osiemdziesiątych, w renomowanej chicagowskiej firmie Williama Lee, także u Tetsuo Matsudy – absolwenta szkoły cremońskiej. Współpracował też z wieloma cenionymi w świecie lutnikami. Kopiował najcenniejsze okazy sztuki lutniczej z XVII i XVIII wieku. To uczyniło go polskim prekursorem w nadawaniu nowym instrumentom cech upodabniających je do staro-włoskich dzieł mistrzów. Trofeum, które najbardziej sobie ceni, jest I nagroda zdobyta w Międzynarodowym Konkursie Lutniczym im. Henryka Wieniawskiego w 1986 roku.

Znalazły się na wystawie plansze przybliżające sylwetki i dokonania najwybitniejszych lutników świata. Ale i my nie mamy się czego wstydzić.

 – Lutnictwo polskie jest naprawdę na wysokim poziomie – ocenia mistrz z Nowego Targu. – Bardzo młodzi nasi lutnicy zdobywają w tej chwili nagrody w Stanach, we Włoszech, w Niemczech, na najważniejszych konkursach lutniczych.  

Przeniesione do ratusza elementy warsztatu i multimedialne obrazy unaoczniają proces tworzenia unikatowych instrumentów, ale są też plansze poświęcone dziejom nie istniejącego od 1976 roku Technikum Budowy Instrumentów Lutniczych w Nowym Targu.

Na wernisaż do ratusza przybył m.in. Stanisław Marduła nauczyciel lutnictwa w Zespole Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara, syn jednego z założycieli nowotarskiej szkoły lutniczej, Franciszka Marduły. Właśnie rodzinne tradycje stanowią o sile tego artystycznego zawodu na Podhalu. Bo daleko byłoby szukać bieglejszych, bardziej zamiłowanych twórców tak pięknie brzmiących skrzypiec i altówek.

(asz)