– Siła polskiego ducha, który drzemie w repatriantach, to coś, co trzeba poczuć, spotykając się z nimi. Wracają do siebie, do domu swoich przodków. Tu zaczną nowe życie. Polski rząd traktuje akcję repatriacyjną jako moralny obowiązek i wynagrodzenie historycznych krzywd rodakom pochodzącym głównie z terenów azjatyckiej części byłego ZSRR. Umożliwiamy powrót do kraju tym osobom bądź ich potomkom, którzy na skutek deportacji, zesłań i innych prześladowań narodowościowych i politycznych nie mogli się w Polsce nigdy osiedlić. W ten sposób w pewnym sensie odwracamy tak krzywdzący dla tych osób bieg historii – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Znaleźć swoje miejsce na ziemi

8 listopada 2022 r. na terenie gminy Jordanów osiedliła się pięcioosobowa rodzina repatriantów z Kazachstanu – rodzice z trzema synami (16, 14 i 9 lat).

– Od 2001 roku, czyli od momentu wejścia w życie ustawy o repatriacji, w Małopolsce osiedliło się 673 repatriantów i członków ich rodzin. Otrzymali oni łączną pomoc rządową w wysokości znacznie ponad 9,6 mln zł. Tylko w tym roku do gmin: Jordanów, Kraków, Michałowice i Oświęcim przybyło 37 repatriantów. Łączna kwota różnych form pomocy, którą do nich skierowaliśmy, wyniosła prawie 786 tys. zł – mówi wojewoda Łukasz Kmita.

Rodzina repatriantów z Łętowni otrzymała lokal mieszkalny pochodzący z zasobu komunalnego gminy. Na mocy porozumienia między Wojewodą Małopolskim a Wójtem Gminy Jordanów, samorząd otrzymał środki w wysokości 196 605 zł z rezerwy celowej budżetu państwa „Pomoc dla Repatriantów”, które pokryły większość kosztów związanych z remontem i wyposażeniem mieszkania.

– Młodszym dzieciom zapewniono miejsce w lokalnej szkole podstawowej, natomiast najstarszy syn rozpocznie naukę w technikum budowlanym w Jordanowie. Bez wsparcia nie pozostał także ojciec, który znalazł zatrudnienie w ekipie remontowo-budowlanej działającej przy Urzędzie Gminy – mówi wójt gminy Jordanów Artur Kudzia.

– Chcielibyśmy, aby czuli się tu dobrze, aby tutaj, w Małopolsce, znaleźli swoje miejsce na ziemi – podkreśla wojewoda Kmita.

Zgodnie z uchwałami Rady Gminy Jordanów z 2 sierpnia 2022 r., repatrianci będą zwolnieni z zapłaty czynszu za mieszkanie przez 24 miesiące. Dodatkowo gmina okaże wsparcie przy sporządzaniu niezbędnych tłumaczeń oraz wyrabianiu polskich dokumentów, a także zapewni pomoc w adaptacji w lokalnym środowisku i doskonaleniu znajomości języka polskiego.

Wsparcie na start

Repatrianci otrzymają z budżetu państwa także jednorazową pomoc w wysokości około 16 000 zł/osobę na zagospodarowanie, bieżące utrzymanie oraz na pokrycie kosztów podjęcia nauki w szkołach, jak również zwrot kosztów podróży do Polski. Łącznie na mocy decyzji Pełnomocnika Rządu ds. Repatriacji rodzina otrzyma środki w kwocie około 100 tys. zł. Ponadto rodzina może także otrzymać z rezerwy celowej pomoc w wysokości maksymalnie 34 267 zł na przeprowadzenie niezbędnej adaptacji i zakup dodatkowego wyposażenia. Pracodawcy, którzy zatrudnią repatrianta na minimum 24 miesiące, otrzymają 78 tys. zł na osobę.

– Ten początkowy okres będzie dla repatriantów szczególnie trudny. Dlatego w ramach ustawy repatriacyjnej przekazujemy im finansowe wsparcie. Zasiłek transportowy, szkolny czy na zagospodarowanie to środki na lepszy start w Polsce. Wszak można powiedzieć, że zaczynają tu wszystko od zera, od początku. Polski rząd dba o swoich obywateli, ale także o repatriantów i ich rodziny, którzy po wielu latach życia na obczyźnie, chcą wrócić do Polski. W budżecie państwa co roku jest tworzona rezerwa celowa „Pomoc dla Repatriantów”, wynosząca w 2022 r. ok. 45 mln zł. Wojewoda co kwartał występuje do MSWIA o środki z tej rezerwy i przekazuje je starostom lub gminom, a one wypłacają je repatriantom – tłumaczy wojewoda Kmita.

Pomoc systemowa

– 1 stycznia 2001 r. weszła w życie ustawa z 9 listopada 2000 r. o repatriacji, zmieniona 1 maja 2017 r. Na jej mocy osoba polskiego pochodzenia zamieszkała przed dniem wejścia w życie ustawy na terytorium obecnej: Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżanu, Republiki Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgistanu, Republiki Tadżykistanu, Republiki Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu, azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, może repatriować się do Polski, jeśli posiada tu warunki do osiedlenia, czyli lokal i źródła utrzymania albo zapewnienie miejsca w ośrodku adaptacyjnym dla repatriantów. Repatriantem w rozumieniu ustawy o repatriacji jest także członek najbliższej rodziny repatrianta – małżonek oraz zstępni do IV pokolenia i małżonkowie zstępnych – wyjaśnia dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich MUW Lucyna Gajda.

źródło: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie

Więcej informacji na temat systemowej pomocy można znaleźć tutaj.